زغال به صورت معمول از چهار فرآیند تولیدی مختلف تولید می‌شود، که تقسیم بندی آنها بر اساس چگونگی تولید به صورت زیر است:
- طبیعی (سبز): این نوع از رشد طبیعی گیاهان در زمین‌های زیرزمینی ناشی می‌شود. در این فرآیند، مواد گیاهی زیر زمینی با فشار و حرارت مدت‌زمانی طولانی تبدیل به زغال می‌شوند. معمولاً دارای کیفیت بالا و مقادیر نسبتاً کمی از آلاینده‌ها است.
- شناخته شده (همتا): این نوع توسط معدن‌ها به صورت تخصصی استخراج می‌شود. معدنچیان می‌توانند محل استخراج و کیفیت آنها را به دقت کنترل کنند.
- نیمه همتا (سفید): این نوع به صورت معمول در معادن زیرزمینی استخراج می‌شود، اما به نسبت همتاها، کیفیت آن کمتر است.
- مصنوعی (فشرده): نوع مصنوعی به وسیله فشرده شدن تعدادی از فرآیندهای صنعتی تولید می‌شود. در این فرآیند، مواد ذرات ذغالی را فشرده می‌کنند.
انتخاب و خرید زغال
خرید زغال فشرده در بسیاری از صنایع صورت می‌گیرد. این ماده سوختنی یک منبع انرژی مهم و چند منظوره است که در صنایع مختلف به کار می‌رود. این ماده برای تولید فولاد و آهن به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا به عنوان منبع کربن برای کاهش اکسیداسیون از مواد معدنی مورد استفاده در تولید فولاد و آهن مورد استفاده های زیادی دارد. همچنین برای تولید انرژی در نیروگاه‌های حرارتی استفاده می شود. این نیروگاه‌ها از زغال برای تولید بخار و تولید برق استفاده می‌کنند. از طرفی به عنوان ماده اصلی برای تولید گازهای مصنوعی مانند گاز کوک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گازها به صنایع شیمیایی و پتروشیمی جهت تولید مواد شیمیایی و پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌دهند.
زغال به عنوان منبع حرارتی در فرآیند تولید سیمان نیز به کار می‌رود. در صنایعی مانند تصفیه و فرآوری معادن، به عنوان منبع گرمایی استفاده های زیادی دارد. همچنین به عنوان ماده مورد نیاز در تولید کوره‌ها و ماشین آلات صنعتی نیز کاربرد دارد. زغال ممکن است در صنایع دیگری مانند تولید شیشه، سرامیک، آجر و تولید کلینکر سیمان مورد استفاده شود.
عوامل موثر بر قیمت فروش زغال
قیمت زغال تحث تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که یکی از مهمترین آنها کیفیت و میزان فشردگی این ماده است و تاثیر بسیار زیادی بر قیمت نهایی آنها دارد. کیفیت زغال از عوامل اصلی تعیین کننده قیمت آن است. زغالی که دارای محتوای کربن بیشتر و آلاینده های کمتری می‌باشد، معمولاً قیمت بالاتری دارد. این ماده با محتوای کربن بیشتر دارای ارزش بالاتری است. کربن در تولید حرارت و انرژی بسیار مهم است. زغال با کیفیت بالا با حداقل میزان آلاینده ها معمولاً قیمت بالاتری دارند.ریکی دیگر از ویژگی ها که قیمت را تحت تاثیر قرار میدهد مقاوم بودن این ماده است. مقدار فشردگی یا چگونگی تجمع ذرات نیز تأثیر مهمی بر قیمت دارد.
زغال با مقدار فشردگی بالا معمولاً به قیمت بالاتری فروخته می‌شود. مقدار فشردگی بیشتر به معنای دارا بودن محتوای کربن بیشتر در حجم کمتر است، که از نظر اقتصادی مزیت دارد. اندازه ذرات این ماده نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت داشته باشد. زغال با ذرات کوچکتر ممکن است به قیمت بالاتری فروخته شود زیرا این ذرات معمولاً سوخت را به طور مؤثر‌تر و یکنواخت تر می‌سوزانند و به عنوان یک سوخت با کارایی بالا شناخته می‌شوند.
عوامل موثر بر تولید زغال
زغال سنگ تحت تأثیر عوامل مختلفی تولید می شود. مقدار و کیفیت ذخایر آن در مناطق مختلف جهان بر تولید تاثیرگذار است. ذخایر با حجم بزرگ و کیفیت بالا امکان تولید زغال سنگ به میزان بیشتر را فراهم می‌کنند. فناوری‌های استخراج نقش مهمی در تولید دارند. روش‌های استخراج نظیر استخراج سطحی، معدنکاری تونلی، معدنکاری زیرزمینی و استخراج نفوذی به تولید و بهره‌برداری بهینه از ذخایر زغال سنگ کمک می‌کنند. فرایند پسا استخراج نیز از جمله عوامل موثر در تولید زغال است که شامل شستشو، جداسازی ذرات آلوده و تهیه زغال فشرده است. این فرایندها بر کیفیت و مقدار ماده تولیدی تأثیر می‌گذارند.
تقاضای نیروگاه‌ها و صنایع مختلف برای این ماده نیز بر تولید آن تأثیر دارد. افزایش یا کاهش نیاز، از سوی این صنایع می‌تواند تولید آن را تحت تاثیر قرار دهد. محدودیت‌های محیط زیستی نظیر مقررات محیط زیستی، آلودگی هوا و اثرات زیان‌بار استخراج و استفاده از زغال سنگ می‌تواند تولید را تحت تأثیر قرار دهد و تعیین کننده سیاست‌ها و روند تولید باشد.
روش های استخراجی برای تولید زغال
برای استخراج زغال سنگ، از روش‌ها و فناوری‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از روش ها، استخراج سطحی است. این روش برای زغال سنگ‌هایی که در لایه‌های سطح زمین قرار دارند، استفاده می‌شود. در این روش، برای دستیابی به این ماده، لایه بالایی خاک و سنگ‌های غیرزغال سنگ با استفاده از ماشین‌آلات حفاری و بارگیری برداشت می‌شود. روش بعدی معدنکاری تونلی است. این روش برای استخراج در معادنی با کیفیت بالا و ضخامت بزرگ استفاده می‌شود. در این روش، تونل‌های زیرزمینی حفر می‌شوند و این ماده با استفاده از ماشین‌آلات حفاری و جابجایی استخراج می‌شود.
زغال با روش معدنکاری زیرزمینی نیز استخراج می شود. این روش برای استخراج از لایه‌های زیرزمینی استفاده می‌شود. در این روش، تونل‌ها و گالری‌های زیرزمینی حفر می‌شوند و زغال سنگ با استفاده از مته‌ها، میله‌ها و ماشین‌آلات استخراج می‌شود. روش آخر نیز استخراج نفوذی است. این روش در برخی معادن زغال سنگ استفاده می‌شود. در این روش، تونل‌ها و گالری‌ها به صورت ناودانی حفر می‌شوند و آب برای نفوذ به لایه زغال سنگ استفاده می‌شود تا آن به صورت اسلیپ موقعیت خود را تغییر داده و قابل استخراج شود. این فناوری‌ها تنها برخی از روش‌های استخراج هستند و بسته به شرایط معدنی و نوع این ماده، روش های دیگری نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.